Bàn thờ gia tiên nên bài trí như nào cho đúng phong thủy rước lộc vào nhà?

Thờ cúng tổ tiên là phong tục đã có từ lâu đời, trở thành tín ngưỡng và nét đẹp trong văn hóa tâm linh của người Việt mà không phân biệt tôn giáo hay vùng miền. Vì vậy, bàn thờ gia tiên là bàn thờ chính và luôn chiếm một vị trí quan trọng trong mỗi gia đình Việt. Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách bài trí bàn thờ gia tiên như thế nào cho hợp phong thủy, rước tài lộc vào nhà.

1. Cách bài trí bàn thờ gia tiên đúng chuẩn rước tài lộc vào nhà

Bàn thờ gia tiên hay còn được gọi là Gia từ, là bàn thờ riêng để thờ cúng tổ tiên, ông bà của mỗi gia đình. Thường những gia đình giàu có thì sẽ xây nhà thờ riêng, còn lại phần lớn bàn thờ gia tiên được thiết lập ngay gian giữa nhà chính.

Tùy theo kích thước hay điều kiện sinh hoạt của mỗi gia đình mà bàn thờ gia tiên được bài trí khác nhau. Tuy nhiên trên bàn thờ gia tiên luôn phải đảm bảo đầy đủ các chi tiết sau:

– Bát hương: Bát hương là vật phẩm quan trọng nhất trên bàn thờ, được ví như ngôi nhà để các cụ trong gia đình đi về. Bát hương được đặt cố định và hạn chế xê dịch dù trong bất kỳ trường hợp nào, và thường được bày với số lẻ như 1 hoặc 3 bát. Nếu là 3 bát thì bát ở giữa là thờ chung thần linh thổ địa, còn hai bát hai bên là thờ gia tiên và bà Cô ông Mãnh.

Trong lòng bát hương nên sử dụng tro được đốt từ rơm rạ thơm phủ đầy lòng bát hương, nếu như không có tro sạch thì có thể dùng cát trắng sạch.

Phần quan trọng nhất trong bát hương là cốt bát hương: là một túi giấy nhỏ có ghi tên tuổi, năm mất, nơi mất và những câu thần chú, chỉ ngũ sắc của thầy pháp thụ lý vào, được coi như sổ đỏ của người trần giới vậy.

– Phía trước bát hương: Ở giữa bày một cái đài nhỏ, trên có 3 chén đựng nước sạch, thường gọi là kỷ 3, nhiều gia đình có thể dùng kỷ 5 nếu kích thước bàn thờ dài. Nước được thay vào mỗi lần thắp hương, nên được gọi là “nén nhang chén nước”. Hai bên là hai mâm bồng để bày hoa quả tươi và trầu cau, hoặc tiền, vàng mã.

– Phía ngoài đằng trước để bộ đồ tam sự, hay ngũ sự, thất sự. Tam sự là một cái đỉnh và hai cây cắm nến, còn được gọi là bộ đỉnh hạc. Nếu điều kiện gia đình không có bộ đỉnh hạc có thể thay bằng đèn dầu.

– Phía sau bát hương để lọ lộc bình được dùng để cắm hoa vào ngày mồng 1 và ngày Rằm. Trong truyền thống lọ lộc bình chỉ dùng một lọ, còn được gọi là Độc bình. Lọ lộc bình thường được đặt bên tay trái, hướng đông theo quan niệm “đông bình tây quả”.

– Lọ đựng hương thường được đặt bên tay phải của bàn thờ.

Tùy theo điều kiện kinh tế của gia chủ mà trên bàn thờ có thể có thêm các vật thờ khác nhau, nhưng nhất thiết trên bàn thờ phải đảm bảo 5 yếu tố: Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Những vật thờ bằng đồng hoặc bọc đồng tượng trưng cho Kim. Bàn thờ tượng trưng cho Mộc. Chén nước tượng trưng cho Thủy. Giá nến hoặc đèn dầu và hương khi thắp lên tượng trưng cho Hỏa. Bát hương và các vật thờ bằng gốm sứ tượng trưng cho Thổ.

2. Vị trí đặt bàn thờ gia tiên hợp phong thủy

– Không kê bàn thờ hướng trực tiếp với cửa

Khi bài trí bàn thờ, gia chủ nên tránh kê bàn thờ hướng trực tiếp với cửa ra vào hoặc phía dưới cửa sổ. Bởi theo quan niệm phong thủy, điều này sẽ làm thoát khí khiến chủ nhà không gặp may mắn. Trong trường hợp diện tích ngôi nhà khiêm tốn mà bàn thờ bắt buộc phải thiết kế có hướng nhìn thẳng với lối cửa vào hoặc đặt tại vị trí mà nhiều người quan sát và nhòm ngó thấy thì chủ nhà cần phải làm rèm che lại phía trước và hai bên.

– Không đặt bàn thờ ở lối đi lại

Bàn thờ là nơi cần yên tĩnh, thanh tịnh, vì vậy đặt ở gần lối đi lại ồn ào sẽ khiến gia chủ không gặp may, hao tán tài lộc. Bên cạnh đó, cũng không nên đặt phòng thờ cạnh hoặc dưới phòng trẻ em, sân chơi sẽ làm mất đi sự tĩnh tại cần thiết cho không gian thờ cúng.

– Không kê bàn thờ gần nhà vệ sinh, nhà tắm

Bàn thờ là nơi linh thiêng nhất trong nhà, vì vậy, khi kê bàn thờ gia chủ tuyệt đối không được kê gần nhà vệ sinh, phòng tắm hay khu vực ô nhiễm như gần cống thải… Điều này sẽ làm ô uế không gian thiêng liêng. Nếu nhà quá chật chội thì nên chọn chỗ cao và tránh xa tối đa những chỗ không sạch sẽ.

– Bàn thờ phải luôn sạch sẽ, thông thoáng

Nơi thờ cúng cần được lau chùi sạch sẽ và thường xuyên thắp nhang. Không gian đặt bàn thờ phải đủ thông thoáng. Gia chủ không nên đặt bàn thờ quá cao hoặc quá thấp. Bàn thờ đặt quá cao gây khó khăn cho việc thờ cúng, trong khi đó bàn thờ thấp lại thiếu tính trang nghiêm. Trong trường hợp bàn thờ cao phải đảm bảo khoảng cách tới trần không quá gần, tránh quẩn khói và gây ám vàng trần.

– Tăng thêm sinh khí cho nơi thờ tự bằng cây xanh

Để tăng thêm sinh khí cho nơi thờ tự, gia chủ có thể bố trí thêm một hoặc hai cây xanh. Nên lựa chọn cây kim tiền, phát lộc hoặc một số loài cây dễ sống. Không nên lựa chọn cây có gai nhọn, khó sống để tránh trường hợp đang trồng thì chết.

3. Những điều kiêng kị với bàn thờ gia tiên cần tuyệt đối tránh

Dân gian ta có câu “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, bàn thờ gia tiên lại là nơi có vị trí vô cùng quan trọng trong mỗi gia đình. Vì vậy khi thiết kế, bài trí bàn thờ gia tiên cần phải lưu ý kiêng kị những điều sau để tránh mang tai họa cho gia đình:

– Kiêng đặt tượng thần thánh trong phòng ngủ đặc biệt là phòng của vợ chồng.

– Kiêng kỵ về thời gian lập bàn thờ: Việc lập bàn thờ thường được tiến hành đồng thời với nhập trạch, nên việc lựa chọn thời gian có ý nghĩa vô cùng quan trọng, ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống sau này. Ngoài thời gian phù hợp với nhập trạch, cúng tế hay hợp tuổi gia chủ, người ta còn chú ý đến thời điểm có sao Bát Bạch để hóa giải sát khí.

– Kiêng kỵ về người lập bàn thờ: Người xưa cho rằng phụ nữ mang thai có nhiều tạp khí, không nên động chạm vào bàn thờ hay bát hương. Hơn nữa, người bốc bát hương nên là gia chủ, chứ không nhất thiết phải nhờ người khác, cốt sao là sự thành tâm và tay chân sạch sẽ khi thực hiện.

– Kiêng kỵ về bố trí trên bàn thờ: Bàn thờ là nơi thờ cúng gia tiên chứ không phải nơi phô trương hay trưng bày, những thứ không liên quan đến thờ cúng không được bày lên bàn thờ, nhất là giấy công đức hay cành cây lộc đầu năm ở đình chùa. Nếu thờ gia tiên cùng Phật hay thờ mẫu, cần tách riêng bàn thờ Phật hay thờ mẫu, bàn thờ gia tiên để thấp hơn và tách biệt.

– Kiêng kỵ về đồ lễ trên bàn thờ: Việc thờ cúng quan trọng nhất là hương hoa, tức thắp hương, hoa quả tươi, hoa tươi và nước sạch. Không được bày các loại đồ giả như trái cây giả, hoa giả, tiền giả lên bàn thờ, vì sẽ mang ý nghĩa xúc phạm, lừa dối tổ tiên. Những loài hoa có màu sắc sặc sỡ, hương thơm nồng đậm như hoa ly cũng không được bày lên bàn thờ gia tiên vì sẽ không phù hợp với không gian tâm linh thanh tịnh. Đồ thờ cúng xong rồi nên bỏ xuống để thụ lộc, tránh để từ tháng này qua tháng khác gây hôi thối, làm ô uế không gian thờ tự. Không nên để lễ mặn hay tiền mặt lên bàn thờ.