Gốm mộc là gì – 4 điều cần biết & 5 loại đồ gốm phổ biến

Với vẻ đẹp mộc mạc, độ bền cao và tính ứng dụng cao, gốm mộc Bát Tràng là một trong những sản phẩm được ưa chuộng nhất hiện nay. Gốm mộc là gì? Gốm mộc có ưu điểm tuyệt vời gì và ứng dụng như nào trong đời sống hằng ngày? Chỉ cần dành 10 phút đọc bài viết dưới đây, mọi thắc mắc của bạn sẽ được giải đáp chi tiết. 

1. Gốm mộc là gì?

Gốm mộc là một loại gốm truyền thống của Việt Nam, được sản xuất từ đất sét màu nâu sẫm và không sử dụng men. Sản phẩm có vẻ ngoài mộc mạc, giản dị và thân thiện với môi trường. 

Gốm mộc thường được sử dụng làm các sản phẩm phục vụ đời sống như ấm chén trà, nồi kho cá, bình đựng gạo, bình hoa,… 

2. 4 ưu điểm tuyệt vời của gốm mộc

• Độ cứng, độ bền cao

Gốm mộc thường được nung ở nhiệt độ cao trong thời gian dài Nền nhiệt cao khi nung cũng giúp cho sản phẩm có khả năng chống chịu nhiệt cao, không bị biến dạng khi tiếp xúc với ánh nắng mạnh từ mặt trời. Bên cạnh đó, việc sử dụng nguyên liệu đất sét màu nâu sẫm cũng là yếu tố quan trọng giúp gốm có độ bền cao. Đất sét sẫm màu chứa nhiều khoáng chất như: đường, silicat, chất hữu cơ… giúp tạo cấu trúc phức tạp và chắc chắn cho gốm. 

• Khả năng chịu nhiệt tốt

Vì được nung ở nhiệt độ cao, gốm mộc có khả năng chịu nhiệt tốt hơn so với các loại gốm khác. Điều này giúp cho sản phẩm có thể được sử dụng trong những điều kiện nhiệt độ cao hơn, chẳng hạn như khi nấu ăn trên bếp lửa hoặc trong lò nướng.

• Khả năng thoát nước tốt

Khả năng thoát nước tốt của gốm mộc phụ thuộc vào nguyên liệu và quá trình sản xuất. Gốm mộc được làm bằng đất sét có màu nâu thẫm có khả năng thoát nước tốt hơn các loại đất sét khác. Bên cạnh đó, quá trình sản xuất gốm được nặn bằng tay, được sấy khô trước khi vào lò nung nên có thể loại bỏ được lượng nước dư thừa phía trong nó. Điều này giúp cho sản phẩm có thể được sử dụng để chứa nước, chẳng hạn như bình hoa, bình nước uống, hoặc chậu cây cảnh mà không gây ra tình trạng thấm nước.

• Vẻ đẹp mộc mạc tinh tế

Gốm mộc có vẻ đẹp mộc mạc và giản dị. Gốm mộc thường được làm từ đất sét và chế tác bằng tay, mang đến sự tự nhiên và chân thực. Bề mặt gốm có những đường nét sắc sảo nhưng thiết kế vô cùng đơn giản, tạo nên một sự tinh tế và thanh lịch mang đến một cảm giác gần gũi và thân thiện. Gốm mộc thường có màu sắc tự nhiên như nâu, vàng, hay xám… của đất sét, mang đến một vẻ đẹp chất phác và gần gũi với thiên nhiên.

3. 5 loại đồ gốm mộc ứng dụng trong đời sống

3.1. Chậu gốm mộc

Gốm mộc thường được ứng dụng làm chậu trồng cây: chậu tròn, vuông, chậu treo…. Vì gốm mộc thoát nước tốt, hạn chế việc nước dư thừa. Điều này giúp cung cấp sự thông thoáng cho đất và rễ cây, tránh tình trạng ngập nước gây hại cho cây trồng, giúp cây trồng phát triển mạnh mẽ hơn. Bên cạnh đó, gốm mộc được nung ở nhiệt độ cao nên có độ cứng chắc, phù hợp để ngoài trời nắng gắt.

3.2. Bình cắm hoa gốm mộc

Mọi người thường thích dùng bình cắm hoa gốm mộc vì vẻ ngoài mộc mạc, phù hợp với không gian nhà ở truyền thống Việt hoặc các nhà hàng ẩm thực đồng quê. Nét đẹp giản dị của bình càng tôn lên vẻ đẹp thanh cao của hoa sen, hoa phù dung… mang tới không gian thư giãn đậm chất thơ.

3.3. Chum, vại gốm mộc

Trong quá trình sản xuất, gốm mộc đều được làm thủ công từ đất sét tự nhiên, không sử dụng hóa chất và phụ gia độc hại. Sản phẩm gốm mộc được nung ở nhiệt độ cao để tạo ra độ cứng và độ bền cao. Sau khi nung, thì các sản phẩm sẽ được làm sạch và kiểm tra kỹ lưỡng trước khi đi ra thị trường. Do đó, gốm mộc thường được ứng dụng làm chum, vại chứa nước hoặc chứa tương, đảm bảo sức khỏe cho người sử dụng.

Chum và vại gốm mộc có rất nhiều mẫu mã khác nhau điển hình như chum gốm truyền thống, chum gốm thân đứng, vại gốm họa tiết…

CHUM NGÂM RƯỢU BÁT TRÀNG CHÍNH HÃNG, GIÁ RẺ

3.4. Đài phun nước gốm mộc

Đài phun nước gốm mộc là một sản phẩm mang lại giá trị thẩm mỹ đặc biệt trong không gian sống. Đài phun nước gốm mộc được làm bằng đất sét tự nhiên, dưới bàn tay lành nghề của người thợ đã cho ra những mẫu mã với kiểu dáng đa dạng mang đến một cảm giác tự nhiên, hài hòa và đơn giản. Tạo nên điểm nhấn đặc biệt trong không gian thu hút vô vàn ánh nhìn trước vẻ đẹp đầy hấp dẫn của đài phun nước gốm mộc.

Có nhiều loại đài phun nước gốm mộc khác nhau phải kể đến đó là: Đài phun nước truyền thống, đài phun nước kiểu hiện đại, đài phun nước kết hợp với cây cảnh…

4.5. Ấm chén gốm mộc

Ấm chén gốm mộc được làm từ chất liệu đất sét tự nhiên và được nung ở nhiệt độ cao phù hợp làm ấm chén chứa trà hoặc cà phê. Nhờ những tính năng ưu việt trên, ấm chén gốm mộc không những giúp trà giữ được hương vị và độ nóng lâu hơn mà còn đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người sử dụng. 

Ấm chén gốm mộc có 2 mẫu mã phổ biến đó chính là ấm chén gốm mộc kiểu cổ truyền âm chén gốm mộc kiểu cổ truyền và ấm chén gốm mộc kiểu hiện đại. 

An Thổ Túc – ấm chén gốm mộc dành cho giới trà đạo

4. 3 lưu ý khi sử dụng đồ gốm mộc

1 – Không dùng với thức uống chứa acid 

Gốm mộc có tính kiềm cao. Nếu gốm mộc tiếp xúc với các loại thức uống chứa acid sẽ tạo ra một lượng khí CO2 và chất muối, làm thay đổi hương vị thức uống và gây hư hại cho sản phẩm gốm mộc. Người dùng cần tránh dùng ca/ cốc/ bát gốm mộc để đựng nước cam, nước chanh, soda, nước ngọt có ga, nước dừa tươi, nước ép táo, rượu vang… 

2 – Không để tiếp xúc với nhiệt quá cao

Sử dụng đồ gốm mộc không nên đặt trong lò vi sóng hoặc tiếp xúc với nhiệt quá cao. Bởi vì, đây là loại vật liệu chịu nhiệt tốt, nhưng không chịu nhiệt tốt đến mức có thể chịu được mọi mức độ nhiệt độ. Nhiệt độ cao có thể gây ra nứt vỡ, cũng có thể làm cho sản phẩm gốm mộc biến dạng, thay đổi hình dạng hoặc kích thước ban đầu, hay làm thay đổi màu sắc của sản phẩm gốm mộc, đặc biệt là với các sản phẩm được sơn.

3 – Yếu tố phong thủy

Vị trí đặt đồ gốm mộc trong nhà cũng ảnh hưởng đến tác dụng của nó trong phong thủy. Nên đặt gốm mộc ở những vị trí trang trọng trong nhà như phòng khách, phòng ăn để tăng tính thẩm mỹ của căn nhà. Hay cũng cân nhắc về các vị trí tránh xung khắc để đặt đồ gốm mộc như các vị trí trực diện cửa ra vào, cửa sổ, cửa chính để giúp cân bằng năng lượng trong không gian sống của gia chủ.

Với vẻ đẹp mộc mạc và sự tinh tế, gốm mộc không chỉ làm đẹp cho không gian sống mà còn lan tỏa một thông điệp về sự giản dị, tạo nên sự kết nối giữa con người với nhau và với thiên nhiên. Hy vọng bài viết trên  có thể giúp bạn tìm hiểu gốm mộc là gì và chọn cho mình các sản phẩm về gốm mộc phù hợp nhé! 

Tham khảo thêm nhiều sản phẩm Bát Tràng chính hãng tại website Không Gian Gốm Bát Tràng Hà Nội